Hồ Chí Minh, ngày 20 tháng 6 năm 2025 – Hội thảo “Chuyển Đổi Số và An Ninh Mạng Cho Ngành Logistics”, một sự kiện trọng tâm trong khuôn khổ triển lãm Vietnam ICTCOMM 2025, đã khép lại thành công rực rỡ. Hội thảo không chỉ là nơi quy tụ các chuyên gia hàng đầu, mà còn là một diễn đàn chiến lược để ngành logistics Việt Nam nhìn nhận sâu sắc hơn về hai yếu tố then chốt định hình tương lai: An ninh mạng và Điện toán đám mây, đồng thời nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của nguồn nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ.
Vietnam ICTCOMM 2025: Nơi hội tụ tương lai Logistics
Ngành logistics Việt Nam đang trên đà phát triển vượt bậc, với quy mô thị trường ước đạt hơn 52 tỷ USD vào năm 2025, tốc độ tăng trưởng 6,7%/năm, đóng góp khoảng 5,17% vào GDP quốc gia. Tuy nhiên, theo lời ông Vũ Hoàng Liên, ngành này đang đối mặt với “hai thách thức song hành”: chuyển đổi số và an ninh mạng. Triển lãm Vietnam ICTCOMM 2025 cùng hội thảo chuyên đề đã cung cấp một cái nhìn toàn cảnh về những công nghệ tiên tiến nhất và những chiến lược cần thiết để vượt qua các rào cản này, đặc biệt tập trung vào các giải pháp bền vững và an toàn trong môi trường số.
Điện toán đám mây: Nền móng vững chắc cho Logistics tương lai
Một trong những xu hướng công nghệ nổi bật được thảo luận rộng rãi là vai trò không thể thay thế của điện toán đám mây (Cloud Computing) trong việc thúc đẩy chuyển đổi số ngành logistics. Các diễn giả đã chỉ ra rằng, việc chuyển đổi sang hạ tầng đám mây không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí vận hành mà còn mang lại sự linh hoạt, khả năng mở rộng và hiệu suất vượt trội cho các hệ thống quản lý logistics như TMS (Hệ thống quản lý vận tải) và WMS (Hệ thống quản lý kho bãi).
Ông Võ Trọng Thư, Trưởng phòng AI Lab tại GreenNode, đã nhấn mạnh: “Hạ tầng Cloud mạnh mẽ là nền móng cho mọi hành trình chuyển đổi số. Cloud giúp các doanh nghiệp logistics dễ dàng mở rộng quy mô, tăng cường tính khả dụng và bảo mật dữ liệu, đồng thời là nền tảng để triển khai các ứng dụng AI tiên tiến”.
Việc di chuyển dữ liệu và ứng dụng lên đám mây cho phép các doanh nghiệp tận dụng tối đa sức mạnh tính toán để xử lý lượng lớn dữ liệu, từ đó đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác hơn, tối ưu hóa lộ trình, quản lý kho bãi thông minh, và cải thiện trải nghiệm khách hàng.
An ninh mạng: Lá chắn thép cho dòng chảy dữ liệu Logistics
Song hành với sự phát triển của điện toán đám mây là mối lo ngại ngày càng tăng về an ninh mạng. Ngành logistics, với lượng lớn dữ liệu nhạy cảm liên quan đến hàng hóa, khách hàng, lộ trình vận chuyển và chuỗi cung ứng toàn cầu, đã trở thành mục tiêu hấp dẫn của tội phạm mạng. VALOMA đã đưa ra những con số đáng báo động: trên thế giới có khoảng 2.200 vụ tấn công mạng mỗi ngày, gây tổn thất khoảng 8.000 tỷ USD/năm.
Riêng tại Việt Nam, năm 2024 đã ghi nhận 659.000 vụ tấn công vào cơ quan, doanh nghiệp, và các cuộc tấn công vào ngành logistics – chuỗi cung ứng đã tăng 431% từ năm 2021-2023.
Ông Trương Mạnh Linh, Product Manager từ Mi2 cảnh báo: “Vi phạm bảo mật có thể dẫn đến mất dữ liệu khách hàng và đối tác, gây ra thiệt hại lớn cho doanh nghiệp. Các cuộc tấn công mạng có thể dẫn đến gián đoạn chuỗi cung ứng, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và hoạt động của doanh nghiệp”. Điều này khẳng định an ninh mạng không còn là một lựa chọn mà là một yếu tố sống còn để duy trì hoạt động kinh doanh liên tục và xây dựng niềm tin với đối tác, khách hàng.
Các giải pháp an ninh mạng tiên tiến được giới thiệu tại hội thảo bao gồm:
Bảo vệ dữ liệu toàn diện: Giải pháp Varonis (được phân phối bởi Mi2) tập trung vào quản lý và bảo vệ dữ liệu phi cấu trúc, phát hiện các mối đe dọa nội bộ và bên ngoài, cùng khả năng tự động hóa phản ứng sự cố.
Giải pháp an ninh mạng từ MobiFone: Cung cấp các dịch vụ đa dạng từ sản xuất sản phẩm kiểm tra, đánh giá an toàn thông tin mạng, giám sát, chống tấn công, xâm nhập đến các dịch vụ tư vấn và ứng cứu sự cố.
Ứng dụng AI trong an ninh mạng: QTSC giới thiệu kiến trúc dịch vụ SOC (Security Operations Center) với Data Lake và Multi-Layer AI, tích hợp AI khả năng tự động xâu chuỗi các cảnh báo có liên quan đến nhau trên toàn bộ các môi trường như network, cloud, endpoints. AI chatbot LLM tự động convert yêu cầu ngôn ngữ tự nhiên thành các rule như “Tự động tìm kiếm” hay “Tự động hiển thị kết quả”. VNPT Cyber Immunity cũng chia sẻ kinh nghiệm đối phó với nguy cơ an toàn thông tin bằng cách áp dụng AI để phát hiện và phòng chống các cuộc tấn công mạng, đồng thời đưa ra giải pháp bảo vệ dữ liệu theo nguyên tắc 3-2-1-1-0.
Vai trò nguồn nhân lực trong hành trình chuyển đổi số
Mặc dù công nghệ đóng vai trò trung tâm, nhưng không thể phủ nhận yếu tố con người là cốt lõi để triển khai và vận hành hiệu quả các giải pháp chuyển đổi số và an ninh mạng. Nhiều doanh nghiệp logistics tại Việt Nam vẫn đang thiếu hụt trầm trọng đội ngũ nhân sự có chuyên môn sâu về công nghệ thông tin, đặc biệt là trong các lĩnh vực mới như điện toán đám mây và an ninh mạng. Tình trạng này khiến việc áp dụng các công nghệ tiên tiến trở nên khó khăn và tiềm ẩn rủi ro.
Chính vì vậy, các chuyên gia tại hội thảo đã đưa ra một số khuyến nghị về việc đầu tư vào nguồn nhân lực, nhận định rằng đây là yếu tố then chốt để đảm bảo thành công của quá trình chuyển đổi số và an ninh mạng. Cụ thể, các doanh nghiệp cần:
Đầu tư tuyển dụng nhân sự chuyên trách: Tìm kiếm và thu hút các chuyên gia có kinh nghiệm về quản lý hạ tầng đám mây (Cloud Architects, DevOps Engineers), kỹ sư an ninh mạng (Cybersecurity Engineers, SOC Analysts) để xây dựng đội ngũ nội bộ vững mạnh.
Đào tạo nâng cao tay nghề cho đội ngũ IT hiện có: Trong ngắn hạn, việc gửi các cán bộ IT hiện tại đi đào tạo các khóa học chuyên sâu về điện toán đám mây và an ninh mạng là giải pháp cấp bách và hiệu quả. Việc này giúp nâng cao năng lực nội bộ, đảm bảo đội ngũ có đủ kiến thức và kỹ năng để quản lý, vận hành và bảo vệ hệ thống số của doanh nghiệp một cách chủ động. Đồng thời, nâng cao nhận thức về an toàn thông tin cho toàn bộ nhân viên là yếu tố quan trọng để giảm thiểu rủi ro từ các cuộc tấn công mạng.
Ông Nguyễn Tuấn Huy, Trưởng Ban Chuyển đổi số – Tổng công ty Viễn thông MobiFone, Ủy viên Thường vụ VINASA, đã khẳng định: “Việc ứng dụng công nghệ, đặc biệt là blockchain vào vận đơn điện tử (e-bill of lading) nhằm tăng cường minh bạch và an toàn, giảm thiểu giả mạo dữ liệu, đòi hỏi một đội ngũ am hiểu sâu sắc về công nghệ. Nếu không có nhân lực chất lượng, các giải pháp tiên tiến nhất cũng khó có thể phát huy hết hiệu quả”.
Hội thảo “Chuyển Đổi Số và An Ninh Mạng Cho Ngành Logistics” không chỉ cung cấp cái nhìn sâu sắc về các xu hướng công nghệ mà còn là lời kêu gọi hành động đối với toàn ngành. Để đạt được mục tiêu giảm chi phí logistics xuống 16% GDP vào năm 2025 và 12–15% GDP vào năm 2030, việc đầu tư đồng bộ vào công nghệ, đặc biệt là điện toán đám mây và an ninh mạng, cùng với việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là điều kiện tiên quyết.
Giảng viên Nguyễn Hoài Linh